Κατάθλιψη, άγχος και θυρεοειδής

Η συσχέτιση μεταξύ της λειτουργίας του θυρεοειδούς και των ψυχιατρικών διαταραχών, ιδιαίτερα των διαταραχών της διάθεσης, έχει αναγνωριστεί από καιρό.
Οι γυναίκες βιώνουν στη διάρκεια της ζωής τους περιόδους με κατάθλιψη περίπου δύο φορές συχνότερα από ό, τι οι άνδρες.
Διάφοροι ορμονικοί παράγοντες προδιαθέτουν το γυναικείο φύλο στην κατάθλιψη, συμπεριλαμβανομένων των ορμονικών αλλαγών κατά την έμμηνο ρύση, την εγκυμοσύνη, την περίοδο μετά τον τοκετό, καθώς και την εμμηνόπαυση.
Οι διαταραχές στη λειτουργία του θυρεοειδούς μπορεί να επηρεάσουν επιπρόσθετα τον κόσμο των συναισθημάτων και τη νοητική λειτουργία.

Τόσο η περίσσεια και όσο και η ανεπάρκεια των θυρεοειδικών ορμονών μπορεί να προκαλέσουν ανωμαλίες στη διάθεση και νευροψυχιατρικές εκδηλώσεις, διαταραχές που κυμαίνονται από την ήπια κατάθλιψη και το άγχος έως και την απροκάλυπτη ψύχωση.

Η δυσφορία, το άγχος, η ευερεθιστότητα, η συναισθηματική αστάθεια και η μείωση της συγκέντρωσης αποτελούν τα κλασικά νευροψυχιατρικά συμπτώματα που εμφανίζονται στον υπερθυρεοειδισμό και τη θυρεοτοξίκωση. Ωστόσο, οι ηλικιωμένοι ασθενείς μπορεί να παρουσιάζουν συμπτώματα που μιμούνται αυτά των καταθλιπτικών διαταραχών όπως απάθεια, υπνηλία και ψευδοάνοια. Οι διαταραχές άγχους σε περίπτωση υπερθυρεοειδισμού αναφέρονται στο 60% των ασθενών περίπου ενώ οι καταθλιπτικές διαταραχές εμφανίζονται στο 31 σε 69% των ασθενών.

Από την άλλη πλευρά, ασθενείς που πάσχουν από υποθυρεοειδισμό επιδεικνύουν συχνά χαρακτηριστικά κατάθλιψης, γνωστικής δυσλειτουργίας, απάθειας, μειωμένης λίμπιντο και ψυχοκινητικής επιβράδυνσης.
Σε σοβαρές μορφές του υποθυρεοειδισμού, τα κλινικά συμπτώματα μπορεί να μιμηθούν αυτά της μελαγχολικής κατάθλιψης και της άνοιας.
Ωστόσο, υπάρχει δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για τη σύνδεση του υποκλινικού υποθυρεοειδισμού με γνωστικές δυσλειτουργίες και συναισθηματικές διαταραχές, ιδιαίτερα την κατάθλιψη, αν και πρόσφατα, μια επικράτηση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων αναφέρθηκε στο 63% ενός ιταλικού πληθυσμού με υποκλινικό υποθυρεοειδισμό.
Σημείωση: Ως υποκλινικός υποθυρεοειδισμός χαρακτηρίζεται η κατάσταση στην οποία στα εργαστηριακά ευρήματα η TSH είναι αυξημένη, ενώ οι ορμόνες του θυρεοειδούς (Τ3 και Τ4) στα φυσιολογικά επίπεδα.

Επιπλέον, οι Bauer et al. έδειξαν ότι τα επίπεδα της TSH σε περίπτωση υποθυρεοειδισμού συσχετίζονται με τη βαρύτητα των παραπάνω συμπτωμάτων.
Σε μια άλλη μελέτη αναφέρθηκε μάλιστα μια συσχέτιση μεταξύ της θυρεοειδίτιδας του Hashimoto, χωρίς να να έχουν παρουσιαστεί απαραίτητα λειτουργικές διαταραχές του θυρεοειδούς, και της
εμφάνισης αγχώδους διαταραχής.
Πρέπει όμως επίσης να σημειωθεί ότι σε ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία με θυροξίνη, μετά από διάγνωση της θυρεοειδίτιδας Χασιμότο ή άλλης μορφής υποθυρεοειδισμού, τα ψυχολογικά συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν ακόμη και όταν επιτευχθεί μια ευθυρεοειδική κατάσταση. Η διαταραγμένη ψυχολογική ευεξία σε αυτά τα άτομα μπορεί να σχετίζεται με την εμφάνιση των γενετικών πολυμορφισμών στο γονίδιο D2, καθώς και το γονίδιο που κωδικοποιεί την πρωτεΐνη μεταφοράς των θυρεοειδικών ορμονών OATPC1.
Περισσότερα για αυτούς τους παράγοντες διάβασε εδώ.


Ο θυρεοειδής στους ασθενείς με κατάθλιψη

Περίπου δέκα έως 15 τοις εκατό των ατόμων με κατάθλιψη, από την άλλη, έχουν μια μη διαγνωσμένη ανεπάρκεια θυρεοειδικών ορμονών. 
Μια κατάσταση “υποθυρεοειδισμού του εγκεφάλου”, ενώ συστηματικά μπορεί να υπάρχει, εργαστηριακά τουλάχιστον, ευθυρεοειδισμός, έχει ωστόσο προταθεί για τους ασθενείς με κατάθλιψη, στους οποίους η λειτουργία του θυρεοειδούς εμφανίζεται φυσιολογική. Αυτό θα μπορούσε να προκύψει από ανωμαλίες στον υποδοχέα των θυρεοειδικών ορμονών ή στη μεταφορά τους, είτε ακόμη και στην πρόσληψή τους στον εγκέφαλο και τα νευρωνικά κύτταρα. Ορισμένα δε αντικαταθλιπτικά φαίνεται να αυξάνουν τη μετατροπή  της Τ4 σε “δραστική” Τ3 στον εγκέφαλο, προκαλώντας έτσ βελτίωση των συμπτωμάτων.

Στο 20% των ασθενών με κατάθλιψη μάλιστα έχει παρατηρηθεί αυξημένος τίτλος αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων, ποσοστό αρκετά υψηλότερο σε σύγκριση με το γενικό πληθυσμό.

Αν έχετε λοιπόν ήδη διαγνωστεί με κατάθλιψη συζητήστε το με το γιατρό σας και κάντε έναν έλεγχο της λειτουργίας του θυρεοειδούς όπως και έναν έλεγχο για την ύπαρξη αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων.
Σύμφωνα εξάλλου με την Αμερικανική Ένωση Κλινικών Ενδοκρινολόγων, «Η ύπαρξη ενός υποκλινικού ή κλινικού υποθυρεοειδισμού πρέπει να εξετάζεται σε κάθε ασθενή με κατάθλιψη».


Το σημαντικότερο για τους ασθενείς με υποθυρεοειδισμό που εμφανίζουν και συμπτώματα όπως αλλαγές στη διάθεση, άγχος και συναισθηματική ευμεταβλητότητα  είναι η σωστή ρύθμιση της θυρεοειδικής λειτουργίας. Κάποιες φορές όμως, ακόμη και όταν τα εργαστηριακά ευρήματα είναι στα “επιθυμητά” επίπεδα, τα συμπτώματα επιμένουν.

Αν ανήκετε σε αυτήν την κατηγορία ασθενών να ξέρετε ότι δεν είστε μόνοι και ότι “δεν είναι όλα μόνο στο μυαλό”!
Κάντε εδώ το τεστ που προτείνουν οι επιστήμονες και δείτε αν κινδυνεύετε από κατάθλιψη!

 

Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου MD, ειδικός ενδοκρινολογος Θεσσαλονικη
www.endoderma.gr

 

Facebooktwittermail

28 thoughts on “Κατάθλιψη, άγχος και θυρεοειδής

Αφήστε μια απάντηση