Η δοκιμασία ανοχής γλυκόζης ή καμπύλη σακχάρου μετρά την ικανότητα του σώματος να χρησιμοποιήσει τη γλυκόζη, η οποία είναι η κύρια πηγή ενέργειας του σώματος.
Η καμπύλη σακχάρου μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη διάγνωση του προδιαβήτη και του διαβήτη.
Συχνά παραγματοποιείται επίσης για τη διάγνωση του διαβήτη στην κύηση, τη διάγνωση της μεγαλακρίας (πάθηση των ενηλίκων που προκαλείται από υπερβολικά ποσά έκκρισης της αυξητικής ορμόνης από την υπόφυση), ενώ συχνά συμβάλλει στη διερεύνηση ύπαρξης αντίστασης στη δράση της ινσουλίνης ή αντιδραστικής υπογλυκαιμίας.

Σε ποια άτομα συστήνεται συνήθως η καμπύλη σακχάρου;

• Σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό διαβήτη
• Σε άτομα με παχυσαρκία, ειδικά όταν συνυπάρχει έλλειψη σωματικής άσκησης
• Σε γυναίκες με ιστορικό αποβολών και πρόωρου τοκετού
• Μετά από διαβήτη κύησης ή σε γυναίκες που έχουν αποκτήσει μωρό με βάρος γέννησης > 4000 g
• Σε άτομα που λαμβάνουν χρόνια θεραπεία με κορτιζόνη
• Σε άτομα με δυσλιποπρωτεϊναιμία (HDL-χοληστερόλη ≤ 35 mg / dL και / ή τριγλυκερίδια ≥ 250 mg / dl)
• Σε άτομα με συμπτώματα μεταγευματικής  / αντιδραστικής υπογλυκαιμίας (ιδιαίτερα αν συνυπάρχει οικογενειακό ιστορικό σακχαρώδους διαβήτη). Εκδηλώνεται ως επί το πλείστον σε χρονικό διάστημα 2−4 ωρών μετά από τα γεύματα, ενώ σπάνια μπορεί να εμφανιστεί έως και 5 ώρες μετά το φαγητό.
• Σε άτομα με “διαταγμένη γλυκόζη νηστείας” – ορίζεται ως πρωινό σάκχαρο 100-125 mg/dl
• Σε ασθενείς με αμφιβληστροειδοπάθεια, νεφροπάθεια, περιφερική αγγειοπάθεια, στεφανιαία νόσο, αγγειακή εγκεφαλική νόσο
• Σε άτομα με γλυκοζουρία δηλ. αυξημένη αποβολή γλυκόζης στα ούρα
• Σε άτομα με αρτηριακή υπέρταση (αρτηριακή πίεση ≥ 140/90 mmHg)
• Για τη διάγνωση του διαβήτη της κύησης : ανάμεσα στην 24η και 28η εβδομάδα της εγκυμοσύνης
• Σε γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών

Αυτό που ουσιαστικά κάνουμε με το τεστ αυτό είναι ότι προσδιορίζουμε την ικανότητα ελέγχου της γλυκόζης μετά από μια διέγερση του οργανισμού με μια ποσότητα γλυκόζης. Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιείται διαλυμένη γλυκόζη  επειδή είναι η μορφή του σακχάρου που μπορεί να απορροφήσει ταχύτερα το σώμα.
Η λήψη του διαλύματος γλυκόζης οδηγεί σε απότομη αύξηση της συγκέντρωσης της γλυκόζης στο αίμα. Λαμβάνοντας με τη σειρά του το πάγκρεας το μήνυμα της αύξησης του σακχάρου στο αίμα, ρυθμίζει την έκκριση ινσουλίνης, η οποία διεγείρει τους αντίστοιχους μηχανισμούς στα ηπατικά, μυϊκά και λιπώδη κύτταρα ώστε να μειωθεί το σάκχαρο.
Κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας μετριούνται περιοδικά τα επιπέδα γλυκόζης στο αίμα.

Τι πρέπει να προσέξετε πριν και κατά τη διάρκεια της δοκιμασίας ανοχής γλυκόζης:

• Θα πρέπει να ακολουθείτε μια ισορροπημένη διατροφή που περιέχει τουλάχιστον 150 γραμμάρια υδατάνθρακες ανά ημέρα για 3 ημέρες πριν το τεστ.
  Φρούτα, ψωμί, δημητριακά, δημητριακά, ρύζι, κράκερ, και αμυλούχα λαχανικά, όπως οι πατάτες, τα φασόλια και το καλαμπόκι και είναι καλές πηγές υδατανθράκων.
• Μην τρώτε, πίνετε, καπνίζετε ή ασκείστε έντονα για τουλάχιστον 8 ώρες πριν από τη λήψη του πρώτου δείγματος αίματος.
• Η διαδικασία δεν θα πρέπει να γίνεται σε περίοδο ασθένειας καθώς μπορεί να επηρεαστούν τα αποτελέσματα.
• Δεν πρέπει επίσης να γίνεται τρεις μέρες πριν και μετά την έμμηνο ρύση.
• Ενημερώστε το γιατρό σας για όλα τα συνταγογραφούμενα και μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων που παίρνετε.
  Μπορεί να σας ζητηθεί να διακόψετε τη λήψη ορισμένων φαρμάκων πριν από τη δοκιμή.
• Η διαγνωστική δοκιμασία ανοχής γλυκόζης μπορεί να διαρκέσει έως και 4 ώρες.
  Δεδομένου ότι η δραστηριότητα μπορεί να επηρεάσει τα αποτελέσματα της εξέτασης, θα σας ζητηθεί να μην κινείστε κατά τη διάρκεια της δοκιμής.
• Μην τρώτε κατά τη διάρκεια της δοκιμής! Μπορείτε να πίνετε μόνο νερό κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.

Συζητήστε με το γιατρό σας για τυχόν ανησυχίες που έχετε σχετικά με την ανάγκη για τη δοκιμή, τους κινδύνους της ή τον τρόπο διεξαγωγής της…

---

Οι πιθανές διαγνώσεις ανάλογα με τα αποτελέσματα της καμπύλης σακχάρου

Η δοκιμασία ανοχής γλυκόζης μπορεί να οδηγήσει σε μία από τις ακόλουθες διαγνώσεις:

• Κανονική απόκριση:
  Ένα πρόσωπο λέγεται ότι έχει μία φυσιολογική απόκριση όταν η γλυκόζη 2 ώρες μετά τη λήψη του διαλύματος είναι μικρότερη ή ίση με 140 mg / dL.
• Διαταραχή γλυκόζης νηστείας (IGF) : Όταν ένα άτομο έχει μια γλυκόζη νηστείας ίση ή μεγαλύτερη από 100 και μικρότερη από 126 mg / dL. Αυτό θεωρείται παράγοντας κινδύνου για την ανάπτυξη διαβήτη στο μέλλον.

• Παθολογική ανοχή στη γλυκόζη: Όταν η γλυκόζη 2-ώρες μετά τη λήψη του διαλύματος είναι μεγαλύτερη ή ίση με 140 αλλά μικρότερη από 200 mg / dL. Αυτή θεωρείται επίσης ένας παράγοντας κινδύνου για μελλοντικό διαβήτη.

• Σακχαρώδης διαβήτης: Όταν τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα σε 2 ώρες είναι ίσα ή μεγαλύτερα από 200 mg / dL. Αυτό θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από δεύτερη δοκιμή σε μια άλλη ημέρα.
• Διαβήτης κύησης: Όταν έστω και μία τιμή είναι ίση ή μεγαλύτερη από τα κατωτέρω αναφερόμενα όρια διαγιγνώσκεται Σακχαρώδης Διαβήτης Κύησης: γλυκόζη νηστείας πάνω από 92 mg / dL, γλυκόζη την πρώτη ώρα
  πάνω από 180 mg / dL ή γλυκόζη μετά από δύο ώρες περισσότερο από 153 mg / dL.

Σε άτομα με προδιαβήτη, δηλαδή διαταραγμένη γλυκόζη νηστείας ή διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη, θα πρέπει να ακολουθείται τακτικότερος έλεγχος (τουλάχιστον μια φορά το χρόνο ή το εξάμηνο). Οι καταστάσεις αυτές είναι αναστρέψιμες με αλλαγή του τρόπου ζωής, σωστή δίαιτα και συστηματικό πρόγραμμα άσκησης.

Αυτή τη στιγμή περίπου 1.000.000 Έλληνες έχουν διαβήτη, σχεδόν 6οο.000 Έλληνες έχουν διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη, δηλαδή προ- διαβήτη ενώ 1 στους 4 περίπου δεν έχει επίγνωση της ασθένειάς του!
Η έγκαιρη διενέργεια των προληπτικών εξετάσεων και η ρύθμιση της νόσου στα αρχικά της στάδια είναι το πρώτο και σημαντικότερο βήμα για την καταπολέμηση του διαβήτη και των επιπλοκών του!
Για τη σχέση του διαβήτη με τις νόσους του θυρεοειδή αδένα διαβάστε εδώ.

Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου MD, Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος, Θεσσαλονίκη
www.endoderma.gr