Τι λέει η περίοδος για την υγεία μας;

Υπό φυσιολογικές συνθήκες, μας «επισκέπτεται» μια φορά τον μήνα και οι περισσότερες γυναίκες τη θεωρούν μάλλον ενοχλητική και περιμένουν τη στιγμή που θα τελειώσει – η περίοδος.

Ωστόσο η περίοδος, πέραν του ότι είναι άκρως απαραίτητη για την σωστή λειτουργία του γυναικείου κύκλου, μαρτυρεί και πολλά για την υγεία ολόκληρου του οργανισμού. read more


Γνωρίζοντας το θυρεοειδή αδένα

Οι φίλοι της είχαν αντιληφθεί τη διαφορά.
Είχε γίνει ανήσυχη, ένιωθε κουρασμένη όλη την ώρα και είχε αρχίσει να κερδίζει βάρος. Εκείνη δεν έδινε σημασία σε αυτές τις αλλαγές, τις είχε αποδώσει στο εργασιακό άγχος. Οι εξετάσεις αίματος έδειξαν όμως ότι στα 30 της, είχε υποθυρεοειδισμό, μια κατάσταση κατά την οποία ο οργανισμός διαθέτει ανεπαρκή ποσότητα θυρεοειδικών ορμονών.

Δεν είναι η μόνη. Όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι ταλαιπωρούνται από προβλήματα του θυρεοειδούς.

Ο θυρεοειδής είναι ένας σε σχήμα πεταλούδας, μέγεθος καρυδιού αδένας που βρίσκεται στη βάση του λαιμού, ακριβώς κάτω από το μήλο του Αδάμ.
Ο θυρεοειδής αδένας εκκρίνει δύο ορμόνες- την Τ4 (θυροξίνη) και την Τ3 (τριιωδοθυρονίνη), που δρουν σχεδόν σε κάθε κύτταρο του σώματος.
Η λειτουργία του θυρεοειδούς ελέγχεται από την υπόφυση, η οποία εκκρίνει την θυρεοειδοτρόπο ορμόνη (TSH).
Όλες οι πτυχές του μεταβολισμού, από το ρυθμό με τον οποίο η καρδιά χτυπά μέχρι το πόσο γρήγορα χρησιμοποιούνται οι θερμίδες που καταναλώνουμε, ρυθμίζονται από τις θυρεοειδικές ορμόνες.
Ο θυρεοειδής αδένας διαδραματίζει έναν κρίσιμο ρόλο στο μεταβολισμό του σώματος, γι αυτό πολλές μεταβολικές διαταραχές συμβαίνουν όταν ο αδένας εκκρίνει λιγότερη ή περισσότερη ποσότητα ορμονών.
Εάν δεν υπάρχουν αρκετές θυρεοειδικές ορμόνες στην κυκλοφορία του αίματος, ο μεταβολισμός του σώματος επιβραδύνει. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται υποθυρεοειδισμός (υπολειτουργία του θυρεοειδούς).
Εάν υπάρχει μεγάλη ποσότητα θυρεοειδικών ορμονών στο αίμα, ο μεταβολισμός εργάζεται γρηγορότερα. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται υπερθυρεοειδισμός (υπερδραστήριος θυρεοειδής).

Οι γυναίκες τείνουν να υποφέρουν από τις νόσους του θυρεοειδούς συχνότερα από ό,τι οι άνδρες. Ωστόσο, οι περισσότεροι άνθρωποι εξακολουθούν να αγνοούν τη διάγνωση για κάποιο χρονικό διάστημα, διότι συχνά τα συμπτώματα του άγχους, ο γρήγορος καρδιακός ρυθμός και η αυξημένη εφίδρωση συχνά αποδίδονται σε άλλες αιτίες.

Μια πρόσφατη μελέτη ανάμεσα σε 5.376 ενήλικες έδειξε ότι υποθυρεοειδισμός υπήρχε στο 10,95% των περιπτώσεων, εκ των οποίων το 3,47% δεν είχαν καν εντοπιστεί πριν. Αυτό σημαίνει ότι σχεδόν το ένα τρίτο των ατόμων που εξετάστηκαν δεν είχαν επίγνωση του γεγονότος ότι έπασχαν από υποθυρεοειδισμό μέχρι την εξέταση.

Πώς θα καταλάβετε ότι βρίσκεστε σε κίνδυνο για να αναπτύξετε μια νόσο του θυρεοειδούς;

Κληρονομικότητα

Αντιμετωπίζετε αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης νόσου του θυρεοειδούς εάν ένας στενός συγγενής έχει πρόβλημα με το θυρεοειδή. Η κληρονομικότητα παίζει σημαντικό ρόλο τόσο στην εμφάνιση υπολειτουργίας του θυρεοειδούς όσο και υπερθυρεοειδισμού.
Υπάρχουν

αντισώματα που στρέφονται κατά του θυρεοειδούς read more


Θυροξίνη, οιστρογόνα και αντισυλληπτικά

Στις γυναίκες που παίρνουν συστηματικά θυρεοειδικές ορμόνες πρέπει να ελέγχονται συχνά οι τιμές του θυρεοειδούς, εάν αποφασίσουν να λαμβάνουν ταυτόχρονα οιστρογόνα, είτε για την καταπολέμηση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης είτε για αντισύλληψη.

Μελέτη που δημοσιεύτηκε στη New England Journal of Medicine διαπιστώνει ότι μερικές από αυτές τις γυναίκες αυτές θα μπορούσαν να καταλήξουν με χαμηλά επίπεδα θυρεοειδικών ορμονών.

Σύμφωνα με το συγγραφέα της μελέτης, το πρόβλημα μπορεί να προκύψει όταν η θεραπεία με οιστρογόνα παρεμβαίνει με αυτή για το θυροειδή και μειώνει την ποσότητα των διαθέσιμων ορμονών του θυρεοειδούς ή της θυροξίνης στο αίμα.

Μελετήθηκαν συγκεκριμένα 25 εμμηνοπαυσιακές γυναίκες που έπαιρναν θυροξίνη (Τ4) και 11 που δεν έπασχαν από νόσο του θυρεοειδούς.
Άρχισαν όλες να λαμβάνουν καθημερινά θεραπεία υποκατάστασης με οιστρογόνα για την ανακούφιση των γνωστών συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, όπως εξάψεις και νυχτερινή εφίδρωση ή για την πρόληψη της οστεοπόρωσης.

Ενώ στις γυναίκες που δεν έπασχαν από νόσο του θυρεοειδούς δεν παρουσιάστηκαν σημαντικές αλλαγές στη λειτουργία του θυρεοειδούς υπό τη θεραπεία με οιστρογόνα, περίπου στο 40% των γυναικών που έπαιρναν θυρεοειδικές ορμόνες είχαμε μειώσεις στα επίπεδα της θυροξίνης στο αίμα, τα επίπεδα ήταν αρκετά χαμηλά ώστε να προκληθούν συμπτώματα υποθυρεοειδισμού,  όπως το αίσθημα κόπωσης, η υποτονικότητα και η δυσανεξία στο κρύο.

Στις γυναίκες που πήραν μέρος στη μελέτη έπρεπε να αυξηθεί η δόση της θυροξίνης για να αντισταθμιστούν οι επιδράσεις των οιστρογόνων. Αυτή η προσαρμογή της δόσης της θυροξίνης τους επέτρεψε να συνεχίσουν να λαμβάνουν οιστρογόνα για την καταπολέμηση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, διατηρώντας παράλληλα τη νόσο του θυρεοειδούς υπό έλεγχο.

H έρευνα δείχνει τι μπορεί, και πιθανώς και να συμβαίνει σε ένα σημαντικό αριθμό γυναικών με νόσο του θυρεοειδούς που έχουν φτάσει στην εμμηνόπαυση.
Και επίσης μπορεί να ισχύει για τις γυναίκες που χρησιμοποιούν αντισυλληπτικά, που περιέχουν οιστρογόνα.

Τα επίπεδα των θυρεοειδικών ορμονών πρέπει οπωσδήποτε να προσδιορίζονται εντός τριών μηνών μετά την έναρξη της θεραπείας με οιστρογόνα και αν διαπιστώνονται αλλαγές θα πρέπει να προσαρμόζεται η δόση.

Στις γυναίκες με υποθυρεοειδισμό πρέπει επίσης να προσδιορίζεται η λειτουργία του θυρεοειδούς όταν διακόπτεται η θεραπεία με οιστρογόνα, επειδή μπορεί να χρειαστεί, αντίστροφα, να μειωθεί η δόση της θυροξίνης.

Μεγάλο ρόλο για τα παραπάνω παίζει η επίδραση των οιστρογόνων στην παραγωγή της TBG (Thyroxine-binding globulin, Σφαιρίνη που δεσμεύει τη θυροξίνη) η οποία είναι μια πρωτεΐνη που δεσμεύει και μεταφέρει τις θυρεοειδικές ορμόνες στην κυκλοφορία του αίματος.
Όταν τα επίπεδα της TBG είναι υψηλά, η θυροξίνη είναι “παγιδευμένη στην κυκλοφορία” του αίματος, δεσμευμένη στην TBG και δεν μπορεί να “μπει” στους ιστούς όταν αυτό είναι αναγκαίο.
Εάν ο θυρεοειδής είναι υγιής και λειτουργεί σωστά, θα αντισταθμιστεί αυτό με την παραγωγή περισσότερων θυρεοειδικών ορμονών. Αλλά εάν ο θυρεοειδής υπολειτουργεί – όπως στην περίπτωση για τους περισσότερους που λαμβάνουν θυροξίνη – μια αύξηση της TBG μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού, επειδή ο θυροειδής δεν μπορεί να παράγει περισσότερες ορμόνες.

Τα οιστρογόνα αυξάνουν την TBG και οι γυναίκες που παίρνουν οιστρογόνα (αντισυλληπτικά δισκία ή στην εμμηνόπαυση) την ίδια στιγμή που παίρνουν θυροξίνη μπορεί να χρειαστεί να αυξήσουν τη δόση της τελευταίας.
Η διαδερμική χορήγηση οιστρογόνων (TTS) δεν έχει σημαντική επίδραση στην TBG, έτσι  μπορεί να είναι προτιμότερη για τις γυναίκες που παίρνουν λεβοθυροξίνη (Τ4).

 

Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου MD, ειδικός ενδοκρινολόγος – διαβητολόγος
www.endoderma.gr

Διαβάστε ακόμη: Θυρεοειδής και εγκυμοσύνη!

Εμμηνόπαυση ή υποθυρεοεδισμός read more