«Πριν από λίγες μέρες έλαβα την διάγνωση ότι έχω Hashimoto Θυρεοειδίτιδα. Μου είπαν ότι θα παίρνω την δόση μου σε Θυροξίνη και ότι θα πάω σε 2 μήνες πάλι για επανέλεγχο για να δούμε αν ρυθμίστηκε καλά ο θυρεοειδής. Κάτι όμως που με ενοχλεί παρά πολύ είναι η φαγούρα. Φαγουρίζομαι και αναγκάζομαι να ξύνομαι σε όλο το σώμα σε έντονο βαθμό. Είναι ενοχλητικό και ντροπιαστικό για εμένα. Υπάρχει περίπτωση να έρχεται αυτή η φαγούρα από την πάθηση;» – Κ. 39 ετών
Η φαγούρα ή κνησμός (λατ. Pruritus) είναι μια δυσάρεστη αίσθηση στο δέρμα. Πασίγνωστη σε όλους μας είναι η φαγούρα μετά από το τσίμπημα του κουνουπιού το καλοκαίρι. Τα χέρια μας δεν μπορούν να σταματήσουν να πηγαίνουν στο ερεθισμένο αυτό σημείο και ενώ για λίγα δευτερόλεπτα ο κνησμός ανακουφίζει μετά από λίγο αυτό το δυσάρεστο αίσθημα της φαγούρας επιστρέφει.
Tα αίτια του κνησμού είναι μάλλον αμέτρητα. Αλλεργίες, ερεθισμούς από έντομα, όμως και σοβαρές ασθένειες του δέρματος μπορούν να προκαλέσουν.
Από πού προέρχεται η φαγούρα;
Για μεγάλο χρονικό διάστημα οι επιστήμονες πίστευαν ότι η φαγούρα προκαλείται από τις ίδιες αντιδράσεις των νεύρων όπως και το αίσθημα του πόνου. Πρόσφατες ανακαλύψεις έδειξαν ότι το αίσθημα που προκαλεί την φαγούρα προέρχεται από τον ερεθισμό κάποιας υποκατηγορίας νευρικών ινών. Αυτές οι νευρικές ίνες μπορούν να ερεθιστούν από νευροδιαβιβαστές όπως η ισταμίνη και η σεροτονίνη.
Όταν ξύνουμε το ερεθισμένο σημείο δημιουργείται ένα αμυδρό αίσθημα πόνου στο δέρμα το οποίο επισκιάζει για λίγο το αίσθημα της φαγούρας και γι αυτό προκύπτει η «ψευδαίσθηση» ότι επήλθε ανακούφιση. Ωστόσο καθώς ξύνουμε το δέρμα αυτό ερεθίζεται περισσότερο, εκκρίνει περισσότερες ουσίες όπως την ισταμίνη, και αυτό προκαλεί επιπλέον φαγούρα, δηλαδή έναν φαύλο κύκλο.
Από τον έντονο κνησμό, μπορεί να ερεθιστεί το δέρμα και να ματώσει ή να μολυνθεί.
Αιτίες που προκαλούν κνησμό
Ένα από τα βασικά αίτια για να προκληθεί κνησμός στο δέρμα είναι διάφορα νοσήματα.
Μπορεί να είναι μεταξύ άλλων δερματολογικά νοσήματα (Εκζέματα και Ψωρίαση), σωματικά νοσήματα (παθήσεις των νεφρών, παθήσεις του ήπατος), νοσήματα διαταραχής του μεταβολισμού και ορμονικές διαταραχές (εμμηνόπαυση, εφηβεία, παθήσεις του θυρεοειδούς αδένα).
Για περισσότερες πληροφορίες γύρω από το δέρμα, τις παθήσεις και την περιποίηση του μπείτε στο endoderma.gr.
Κνησμός και θυρεοειδής αδένας
Νόσο Graves ή κατάσταση Υπερθυρεοειδισμού: Όταν ο θυρεοειδής αδένας υπερλειτουργεί, παράγει υπερβολικές ποσότητες θυρεοειδικών ορμονών (Τ3 και Τ4). Η μόνιμη υπερλειτουργία του αδένα οδηγεί όλο το σώμα σε μια μόνιμη κατάσταση έξαψης. Το δέρμα μας δεν μένει ανεπηρέαστο από όλο αυτό και αντιδρά. Η επιδερμίδα συχνά γίνεται πολύ θερμή και υγρή και προκαλείται έντονη φαγούρα.
Hashimoto Θυρεοειδίτιδα ή κατάσταση Υποθυρεοειδισμού: Όταν ο θυρεοειδής αδένας υπολειτουργεί, δεν παράγει επαρκή ποσότητα θυρεοειδικών ορμονών (Τ3 και Τ4). Το σώμα αναγκάζεται να επιβραδύνει τους ρυθμούς του, έτσι ώστε να «διαφυλάξει» τις δυνάμεις του για τις απολύτως απαραίτητες σωματικές λειτουργίες. Όλη αυτή η αδράνεια του σώματος επηρεάζει και το δέρμα. Η επιδερμίδα γίνεται ξηρή και τραχιά και αυτό προκαλεί φαγούρα.
Είναι καθησυχαστικό το γεγονός ότι είτε σε κατάσταση Υπερθυρεοειδισμού, είτε σε κατάσταση Υποθυρεοειδισμού το αίσθημα της φαγούρας είναι παροδικό, καθώς με την ανάλογη λήψη φαρμακευτικής αγωγής τα συμπτώματα αυτά υποχωρούν μετά από την κατάλληλη ρύθμιση του θυρεοειδούς αδένα.
Πότε πρέπει να πάτε επειγόντως στον γιατρό;
Η παροδική φαγούρα δεν είναι κατά ανάγκη κάτι το ανησυχητικό. Όταν όμως για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα επανέρχεται και χωρίς κάποιο φανερό αίτιο (αλλεργία, τσίμπημα από έντομο) τότε είναι σημαντικό να εξεταστεί από δερματολόγο.
Ακόμα είναι σημαντικό να παρατηρήσετε αν η φαγούρα έρχεται σε συνδυασμό με άλλα συμπτώματα όπως κόπωση, υπνηλία ή πυρετό.
Αν παρατηρήσατε κάποια αλλαγή στο δέρμα σας, τότε είναι άκρως απαραίτητο να απευθυνθείτε σε δερματολόγο.
Όταν σε συνδυασμό με δυσλειτουργία του θυρεοειδούς αδένα παρατηρήσετε κάποια έντονη κατακράτηση υγρών στα πόδια, μαζί με πρήξιμο, φαγούρα και αλλαγή όψης της επιδερμίδας μιλήστε άμεσα και με τον ενδοκρινολόγο και με τον δερματολόγο σας. (βλ. μυξοίδημα)
Περισσότερες πληροφορίες γύρω από το δέρμα σας μπείτε στο endoderma.gr.
Άρθρο Ανθή Αντωνίου, hashimotaki
Πληροφορίες από netdoktor.de