Τα τελευταία χρόνια όλο και συχνότερα ακούμε ότι κάποιος γύρω μας πάσχει από νόσο του θυρεοειδούς. Πότε όμως πρέπει να γίνεται έλεγχος τις λειτουργίας του θυρεοειδούς με τις κατάλληλες εξετάσεις; Ποιες είναι ενδείξεις; Καλό είναι να τις γνωρίζουμε ώστε να γίνεται όσο το δυνατό γρηγορότερα η διάγνωση των παθήσεων του θυρεοειδή.
Μια έγκαιρη διάγνωση μπορεί να προσφέρει μια καλύτερη ποιότητα ζωής!

Εξετάσεις για το θυρεοειδή πρέπει σίγουρα να γίνονται όταν παρατηρούνται στην καθημερινότητα σημεία και συμπτώματα μιας υπολειτουργίας ή υπερλειτουργίας του θυρεοειδούς, δηλαδή ενός υποθυρεοειδισμού ή ενός υπερθυρεοειδισμού αντίστοιχα.

Οπωσδήποτε η λειτουργία του θυρεοειδούς πρέπει να ελέγχεται ακόμη σε περίπτωση:

• Βρογχοκήλης ή θυρεοειδικών όζων
• Κολπικής μαρμαρυγής
• Οστεοπόρωσης
• Υπογονιμότητας
• Δυσλιπιδαιμίας  / Υψηλής χοληστερίνης

Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες έλεγχος του θυρεοειδούς πρέπει να εκτελείται επίσης:

• Σε όλα τα νεογνά για τον αποκλεισμό συγγενούς υποθυρεοειδισμού
• Σε όλους τους ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη (τύπου 1 και 2) κατά τη στιγμή της διάγνωσης
• Στις γυναίκες με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1 πριν από τη σύλληψη, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και τρεις μήνες μετά τον τοκετό

Ακόμη υποστηρίζεται η τακτική παρακολούθηση της λειτουργίας του θυρεοειδούς στις παρακάτω ομάδες και περιπτώσεις:

• Στις γυναίκες με ιστορικό θυρεοειδίτιδας μετά τον τοκετό σε ετήσια βάση, κατά τη διάρκεια της κύησης και μετά τον τοκετό σε μελλοντικές εγκυμοσύνες.
• Σε περίπτωση σχετικού οικογενειακού ιστορικού, δηλαδή όταν κάποιο μέλος της οικογένειας πάσχει από νόσο του θυρεοειδούς.
• Σε ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, τουλάχιστον μία φορά το χρόνο.
• Σε άτομα με σύνδρομο Down και σύνδρομο Turner σε ετήσια βάση.
• Σε ασθενείς που λαμβάνουν με το αντιαρρυθμικό φάρμακο αμιοδαρόνη (πριν τη θεραπεία, κατά τη διάρκεια κάθε έξι μήνες και μετά τη λήξη της θεραπείας για ένα χρόνο) ή με το αντιψυχωσικό φάρμακο λιθίο (πριν τη θεραπεία και λάθε έξι μήνες κατά τη διάρκεια της θεραπείας).
• Μετά την ακτινοβόληση του λαιμού στα πλαίσια ακτινοθεραπείας, σε ετήσια βάση.
• Μετά τη θεραπεία με ραδιενεργό ιώδιο ή μετά από θυρεοειδεκτομή (τέσσερις έως οκτώ εβδομάδες μετά τη θεραπεία, ανά τρίμηνο για το πρώτο έτος και στη συνέχεια σε ετήσια βάση).
• Σε ασθενείς που λαμβάνουν θυροξίνη, μετά από κάθε αλλαγή της δόσης της θυροξίνης συστήνεται εργαστηριακός έλεγχος σε 6 με 8 εβδομάδες για αξιολόγηση του αποτελέσματος όπως και έλεγχος τουλάχιστον σε ετήσια βάση αφού σταθεροποιηθεί το κλινικό αποτέλεσμα.
• Κατά τη λήψη αντιθυρεοειδικής φαρμακευτικής αγωγής, όπως σε περίπτωση υπερθυρεοειδισμού (π.χ. σε νόσο του Graves) απαιτούνται συχνοί έλεγχοι, κάθε τέσσερις έως δώδεκα εβδομάδες μέχρι να σταθεροποιηθεί η δόση του φαρμάκου.

Αξίζει στο σημείο αυτό να αναφέρουμε ξανά τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού και του υπερθυρεοειδισμού, τα οποία θα μας οδηγήσουν στον ενδοκρινολόγο για εξετάσεις του θυρεοειδούς!

Συμπτώματα υποθυρεοειδισμού:

• Κόπωση, γενική σωματική εξάντληση
• Έλλειψη συγκέντρωσης, κακή μνήμη
• Αίσθημα παλμών
• Υψηλή χοληστερίνη
• Καταθλιπτική διάθεση, άγχος και κρίσεις πανικού
• Ξηρά και θαμπά και μαλλιά, τριχόπτωση
• Ξηρό δέρμα 
• Δυσκοιλιότητα, μετεωρισμός
• Αύξηση του βάρους, πολύ σπάνια έντονη απώλεια βάρους
• Διαταραχή του κύκλου στις γυναίκες, υπογονιμότητα
• Μειωμένη σεξουαλική επιθυμία
• «Μυρμήγκιασμα» και μούδιασμα στα χέρια και τους βραχίονες
• Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα

Συμπτώματα υπερθυρεοειδισμού:

 

• Νευρικότητα, ευερεθιστότητα, αίσθημα κόπωσης
• Αυξημένη εφίδρωση
• Ταχυκαρδία, τρέμουλο χεριών
• Άγχος, αϋπνίες
• Λέπτυνση του δέρματος
• Εύθραυστα, λιπαρά μαλλιά
• Αδυναμία μυών, ειδικά στα μπράτσα και τους μηρούς
• Υπερκινητικότητα του εντέρου, διάρροιες
• Aπώλεια βάρους
• Διαταραχές εμμήνου ρύσης, υπογονιμότητα

Οι εξετάσεις περιλαμβάνουν στην πλειοψηφία των περιπτώσεων τη θυρεοειδοτρόπο ορμόνη TSH, τις ελεύθερες τιμές των θυρεοειδικών ορμονών (fT3, fT4) και ανάλογα με την περίπτωση ενδέχεται να ακολουθεί και ο προσδιορισμός των αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων (TPOAb, TgAb, TRAb).
Η καλσιτονίνη και η θυρεοσφαιρίνη (Tg) προσδιορίζονται συνήθως όταν υπάρχουν όζοι στο θυρεοειδικό παρέγχυμα. Γι αυτό το λόγο είναι απαραίτητο μία εξέταση αίματος για τον έλεγχο της λειτουργίας του θυρεοειδούς να συνοδεύεται και από ένα υπερηχογράφημα του αδένα από την ενδοκρινολόγο σας.

 

Ευαγγελία Γιαζιτζόγλου MD, ειδικός ενδοκρινολόγος – διαβητολόγος
www.endoderma.gr