Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού, θυρεοειδής και Χασιμότο

Σε προηγούμενο άρθρο μας έχουμε αναφερθεί στο φαινόμενο της μοριακής μίμησης και το πώς αυτό είναι πιθανό να οδηγήσει στην εμφάνιση μιας αυτοάνοσης νόσου του θυρεοειδούς όπως η θυρεοειδίτιδα Χασιμότο, μετά από την έκθεση του οργανισμού σε ορισμένα παθογόνα. Δείτε εδώ.

Σήμερα θα προσπαθήσουμε να αναλύσουμε βιβλιογραφικά την πιθανή σχέση μεταξύ μιας λοίμωξης με το Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter pylori) και της εμφάνισης νόσων του θυρεοειδούς αδένα.

Το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού είναι ένα μικρόβιο που επηρεάζει περισσότερο από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού και προκαλεί χρόνια γαστρίτιδα, πεπτικό έλκος και γαστρικές κακοήθειες. Η μόλυνση με το ελικοβακτηρίδιο προκαλεί μια χρόνια κυτταρική φλεγμονώδη διαδικασία στο γαστρικό βλεννογόνο.
Ωστόσο, τα αποτελέσματα αυτής της τοπικής φλεγμονής μπορεί να μην περιορίζονται αποκλειστικά στην πεπτική οδό, αλλά μπορεί να επηρεάσουν επιπλέον τους εντερικούς ιστούς ή άλλα όργανα. Πράγματι, η λοίμωξη με το ελικοβακητρίδιο έχει συνδεθεί επιδημιολογικά και με εξω-πεπτικές ασθένειες. Στα πλαίσια αυτά, έχει διατυπωθεί η υπόθεση λοίμωξη με το H. pylori μπορεί να είναι υπεύθυνη για διάφορες ενδοκρινολογικές διαταραχές, όπως αυτοάνοσα νοσήματα του θυρεοειδούς, σακχαρώδη διαβήτη, δυσλιπιδαιμία, παχυσαρκία, οστεοπόρωση και πρωτοπαθή υπερπαραθυρεοειδισμό.

Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού και θυρεοειδής

Μέχρι σήμερα υπάρχουν πολλές αλλά αμφιλεγόμενες αναφορές που συνδέουν τη λοίμωξη με H. pylori με διαταραχές του θυρεοειδούς, συμπεριλαμβανομένων των αυτοάνοσων διαταραχων του θυρεοειδούς όπως η αυτοάνοση ατροφική θυρεοειδίτιδα και η θυρεοειδίτιδα του Hashimoto και του MALT λεμφώματος του θυρεοειδούς.

Μερικές μελέτες έχουν αναφέρει αυξημένο επιπολασμό της λοίμωξης από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού σε ενήλικες και παιδιά με αυτοάνοση θυρεοειδική νόσο και μια σχέση μεταξύ της λοίμωξης με H. pylori και της παρουσίας υψηλών τίτλων των αυτοαντισωμάτων του θυρεοειδούς, όπως αυτά έναντι της θυρεοσφαιρίνης (anti-Tg) και της θυρεοειδικής υπεροξειδάσης (αντι-TPO).
Έχει επίσης προταθεί ότι η ύπαρξη της πρωτεΐνης του ελικοβακτηριδιου του πυλωρού CagA + (cytotoxin-associated gene A) αυξάνει τον κίνδυνο για αυτοάνοση νόσο του θυρεοειδούς, ιδιαίτερα σε γυναίκες όπως και ότι εμπλέκεται στην παθογένεια της θυρεοειδίτιδα του Hashimoto.
Αυτό βασίζεται μεταξύ άλλων στην ανίχνευση μονοκλωνικών αντισωμάτων έναντι των θετικών αλυσίδων της πρωτεΐνης Cag-Α, οι οποίες βρέθηκαν να αντιδρούν με τα θυλακιώδη κύτταρα του θυρεοειδούς αδένα.
Επιπλέον, η ισχυρή συσχέτιση μεταξύ των ΙgG αντισωμάτων κατά του Η. pylori και των αυτοαντισωμάτων του θυρεοειδούς, καθώς και η παρατήρηση ότι η εξάλειψη της μόλυνσης με Η. pylori ακολουθείται από μία σταδιακή μείωση των επιπέδων των αυτοαντισωμάτων του θυρεοειδούς, υποδεικνύουν ότι το Η. pylori μπορεί να εμπλέκεται στην ανάπτυξη της αυτοάνοσης ατροφικής θυρεοειδίτιδας.
Μια άλλη μελέτη έδειξε επίσης μια σημαντική μείωση των ελεύθερων τιμών Τ3 και Τ4 σε περίπτωση λοίμωξης με H. pylori.

Αντίθετα, άλλες μελέτες δεν έδειξαν διαφορές στα επίπεδα των ορμονών του θυρεοειδούς ή στα αυτο-αντισώματα του θυρεοειδούς σε ασθενείς με και χωρίς λοίμωξη με ελικοβαξτηρίδιο ενώ το H. pylori φάνηκε να μην αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης αυτοάνοσης νόσου του θυρεοειδούς σε άτομα με δυσπεπτικά συμπτώματα.

Λαμβάνοντας αυτά τα αποτελέσματα υπόψη, προτάθηκε ότι ο έλεγχος για αυτοάνοση νόσο του θυρεοειδούς σε ασθενείς με θετικό τεστ αναπνοής για το H. pylori δεν ενδείκνυται.
Επιπλέον, η εύρεση παρόμοιας επικράτησης της μόλυνσης με Η. pylori, σε ανθρώπους με ή χωρίς στελέχη CagA +, σε ασθενείς με θυρεοειδίτιδα του Hashimoto συνηγορεί κατά μιας πραγματικής σύνδεσης μεταξύ της λοίμωξης με Η. pylori και της θυρεοειδίτιδας του Hashimoto. Για να διερευνηθεί περαιτέρω η σχέση μεταξύ των αυτοάνοσων ασθενειών του θυρεοειδούς και του H. pylori απαιτούνται περισσότερες κλινικές μελέτες.

Η ύπαρξη, από την άλλη, λεμφοειδών θυλακίων στο γαστρικό βλεννογόνο είναι κοινή σε άτομα με αυτοάνοαση θυρεοειδική νόσο και η μόλυνση με H. pylori φέρεται να διαδραματίζει αιτιολογικό ρόλο.
Όταν μια αυτοάνοση ασθένεια συνυπάρχει με λοίμωξη H pylori, το Η pylori ενδεχομένως να εμπλέκεται στην παθογένεση εξω-γαστρικών λεμφωμάτων MALT, όπως το MALT λέμφωμα του θυρεοειδούς, όπως αναφέρθηκε σε σχετική δημοσίευση.
Στην περίπτωση ενός ασθενούς, μετά από γαστρεκτομή το λέμφωμα στο θυρεοειδή έγινε μικρότερο παροδικά και όταν ο ασθενής υποβλήθηκε σε αγωγή με θεραπεία εκρίζωσης για το H pylori, το λέμφωμα εξαφανίστηκε εντελώς.
Παρ ‘όλα αυτά, στελέχη του H pylori δεν ανιχνεύθηκαν μέχρι τώρα στον ιστό του θυρεοειδούς, αμφισβητώντας το ρόλο του Η. pylori στην ανάπτυξη των εξω-γαστρικών MALT λεμφώματος σε ασθενείς με μία αυτοάνοση νόσο.

Από την άλλη πλευρά, είναι σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι οι ασθενείς με λοίμωξη H. pylori που τεκμηριωμένα σχετίζεται με γαστρίτιδα ή ατροφική γαστρίτιδα συνήθως χρειάζονται αυξημένες ημερήσιες δόσεις λεβοθυροξίνης (Τ4), υποδεικνύοντας ότι η φυσιολογική έκκριση γαστρικού οξέος είναι απαραίτητη για την αποτελεσματική απορρόφηση της λεβοθυροξίνης.
Επιπλέον, η ανάπτυξη της μόλυνσης με Η. pylori σε ασθενείς που λάμβαναν θεραπεία με Τ4 οδήγησε σε αυξημένα επίπεδα θυρεοτροπίνης (TSH), μια επίδραση που σχεδόν αντιστράφηκε μετά την εξάλειψη της μόλυνσης με ελικοβακτηρίδιο.

Διάγνωση λοίμωξης με ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού

Η διαγνωστική προσέγγιση της λοίμωξης γίνεται με διαφορετικές μεθόδους ανάλογα με το ιστορικό, την κλινική εικόνα και τις εξατομικευμένες ανάγκες του κάθε ασθενούς.

Έτσι οι μέθοδοι που επιστρατεύονται είναι:

H. Pylori αντιγόνο κοπράνων
Δοκιμασία αναπνοής
Ορολογικό τεστ
Αντιβιόγραμμα

Θεραπεία της λοίμωξης με ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού

Αν διαγνωστεί λοίμωξη με το ελικοκτηρίδιο, πρέπει να καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια έτσι ώστε να εκριζωθεί από το βλεννογόνο του ανώτερου πεπτικού στστήματος.
Η επιτυχής θεραπεία μπορεί να εξαλείψει τις δυσπεπτικές ενοχλήσεις, να βοηθήσει την επούλωση τυχόν πεπτικού έλκους και να μειώσει τον κίνδυνο των επιπλοκών του έλκους (όπως η αιμορραγία).
Η θεραπεία περιλαμβάνει τη λήψη ορισμένων φαρμάκων για 7 έως 14 ημέρες.
Τα περισσότερα από τα θεραπευτικά σχήματα περιλαμβάνουν ένα φάρμακο που ονομάζεται αναστολέας της αντλίας πρωτονίων. Το φάρμακο αυτό μειώνει την παραγωγή οξέος από το στομάχι, το οποίο επιτρέπει στους ιστούς που έχει πληγεί από τη μόλυνση να επουλωθούν.
Επίσης, ως μέρος της θεραπείας λαμβάνονται συνήθως δυο ξεχωριστά αντιβιοτικά σκευάσματα. Αυτό μειώνει τον κίνδυνο αποτυχίας της θεραπείας και της ανθεκτικότητας του ελικοβακτηριδίου στα αντιβιοτικά.
Αυτά τα σχήματα παρέχουν επιτυχία στη θεραπεία λοιμώξεων σε ποσοστό άνω του 90 τοις εκατό.
Η επιτυχία της θεραπείας θα πρέπει να επαληθευτεί αργότερα…

Συμπερασματικά, χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να τεκμηριωθεί η σχέση μεταξύ της λοίμωξης με ελικοβακηριδίου του πυλωρού και των νόσων του θυρεοειδούς. Ωστόσο, με δεδομένο το γεγονός ότι η ύπαρξή του πιθανότατα επηρεάζει την απορρόφηση της λεβοθυροξίνης, μιλήστε με την /τον ενδοκρινολόγο σας αν διαπιστωθούν παρόμοια προβλήματα παράλληλα με τυχόν δυσπεπτικά ενοχλήματα.