Πάρα πολλά άτομα μας γράφουν τακτικά και αναφέρονται σε κρίσεις άγχους, πανικού και φοβίες. Η σωματική μας υγεία είναι αλληλένδετη με την ψυχική μας υγεία! Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο παίζει το τρίπτυχο θυρεοειδής, επινεφρίδια και πεπτικό σύστημα στη μείωση του άγχους, των φόβων και του πανικού.  Η ιδρυτής της οργάνωσης Thyroid Loving Care,  Jen Wittman, μας περιγράφει την δική της ιστορία:

«Θυμάμαι ένα πρωινό που βρισκόμουν στο κρεβάτι και φοβόμουν να το εγκαταλείψω! Είχα καρφώσει το βλέμμα μου στο ταβάνι και ένα κύμα πανικού με κατέβαλε, δεν καταλάβαινα όμως το γιατί. Δεν υπήρχε βάσιμος λόγος. Πριν νοσήσω από Hashimoto Θυρεοειδίτιδα, μπορούσα να διαχειριστώ κάθε είδους άγχος! … Τώρα έχω σκαμπανεβάσματα στη διάθεση μου. Ένα  τσουνάμι συναισθημάτων! Εκεί που ήμουν ήρεμη με πλημμύριζε ένα κύμα θυμού, λύπης και πανικού! Πίστευα ότι ήταν η έλλειψη ύπνου και οι ορμόνες της εγκυμοσύνης, καθώς μόλις πριν λίγο καιρό είχα γεννήσει. Τελικά όμως έμαθα ότι ο θυρεοειδής μου έφταιγε που χάθηκε η ισορροπία ολόκληρου του οργανισμού μου.»

Γιατί υποφέρω τώρα περισσότερο από άγχος και φοβίες;

Η απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα. Όπως γνωρίζει η επιστήμη σήμερα, η λειτουργία των επινεφριδίων, του θυρεοειδή και του πεπτικού συστήματος είναι άρρηκτα συνδεδεμένη. Τα επινεφρίδια παράγουν απαραίτητες ορμόνες για την ορθή λειτουργία του νευρικού συστήματος μεταξύ αυτών την κορτιζόλη, την αδρεναλίνη και την νοραδρεναλίνη. Αυτές οι ορμόνες είναι απαραίτητες, καθώς ρυθμίζουν την αντίδραση του οργανισμού όταν βρισκόμαστε σε μια αγχώδη κατάσταση ή ξαφνικού στρες. Τα επινεφρίδια λοιπόν υποφέρουν περισσότερο όταν εμείς βρισκόμαστε σε περίοδο στρες. Ο θυρεοειδής ωστόσο επηρεάζει και αυτός με την σειρά του την λειτουργία των επινεφριδίων.  Όπως και το αντίστροφο. Στην προκειμένη περίπτωση έχουμε το πρόβλημα του αυγού και της κότας. Επηρεάζει ο θυρεοειδής τα επινεφρίδια ή τα επινεφρίδια τον θυρεοειδή; Και τα δύο είναι αλληλένδετα. Γνωρίζουμε λοιπόν, ότι το άγχος και το έντονο στρες επηρεάζουν τα επινεφρίδια τα οποία άμεσα επηρεάζουν την ορθή λειτουργία του θυρεοειδή αδένα. Όταν ο θυρεοειδής γενικότερα πάσχει και αυτός με την σειρά του επηρεάζει με διαφόρους τρόπους την ορθή λειτουργία των επινεφριδίων και κατά επέκταση την ψυχική μας διάθεση.

Μια βαθύτερη έννοια

Όλοι μας έχουμε καθημερινά άγχη που καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε. Καθημερινά, λοιπόν τα επινεφρίδια δουλεύουν εντατικά παρέχοντας στον οργανισμό τις απαραίτητες ορμόνες για να διαχειριστεί αυτό το άγχος. Όμως το άγχος δεν είναι το μόνο που επιβαρύνει τα επινεφρίδια. Τα επινεφρίδια επηρεάζονται επίσης από το αν ένας οργανισμός πάσχει από ένα χρόνιο νόσημα, ασταθείς τιμές σακχάρου,  μια διατροφική δυσανεξία ή ευαισθησία (π.χ. ευαισθησία στη γλουτένη, λακτόζη κλπ.) τοξίνες και λοιμώξεις.  Καθώς όλοι αυτοί οι παράγοντες αλληλεπιδρούν η διαχείριση του άγχους βοηθάει μόνο εν μέρη. Συχνά όμως βοηθάει στη μείωση πολλών συμπτωμάτων του αυτοάνοσου νοσήματος μας.

Διαχείριση του άγχους – γιατί είναι τόσο σημαντική;

Το άγχος που προκαλείται από την δυσλειτουργία των επινεφριδίων προκαλεί ποικίλα συμπτώματα όπως κόπωση, πονοκεφάλους, αϋπνία, μετάπτωση της διάθεσης, αυξημένη όρεξη για ζάχαρη και καφεΐνη, ευερεθιστότητα και ζάλη.

Όταν το σώμα παράγει ορμόνες για την αντιμετώπιση του άγχους  μειώνεται η μετατροπή των βασικών θυρεοειδικών ορμονών Τ4 και Τ3. Έτσι προκαλούνται περαιτέρω ορμονικές διαταραχές που αυξάνουν την ανταπόκριση του ανοσοποιητικού συστήματος και προκαλούν αλληλεπιδράσεις στην λειτουργία του υποθαλάμου, της υπόφυσης και των επινεφριδίων.  Το στρες επηρεάζει την θερμοκρασία του σώματος, την πέψη, το ανοσοποιητικό σύστημα, την διάθεση, την λίμπιντο και την ενέργεια μας.

Ο ρόλος που παίζει το στρες σε φοβίες και κρίσεις πανικού

Το στρες που προκαλείται στον οργανισμό από την δυσλειτουργία των επινεφριδίων (ή από την καταπόνηση τους με χρόνιο στρες) ωθούν σε τάσεις φυγής, άμυνας και φοβίας. Έτσι, και τα πιο καθημερινά «προβλήματα» της ζωής όπως κίνηση στον αυτοκινητόδρομο, πολυκοσμία στο ταμείο του σουπερ μάρκετ ή η παραμικρή πίεση σε εργασιακό επίπεδο, ο οργανισμός αντιδρά με το ένστικτο επιβίωσης: επέρχεται άγχος, τάση φυγής, φόβος.

Όσο το σώμα επιβαρύνεται από όλους αυτούς τους παράγοντες προκαλείται νέο στρες και το στρες φέρνει επιπλέον στρες… έτσι ξεκινάει ένας φαύλος κύκλος. Το πρόβλημα δεν μπορεί να καταπολεμηθεί με την καταπίεση των συναισθημάτων και με την προσπάθεια μας να φερθούμε σαν «φυσιολογικοί» άνθρωποι. (Περισσότερα για τις κρίσεις πανικού εδώ )

 Τι πρέπει να γίνει

Αρχικά θα πρέπει να ρυθμιστούν οι βασικές θυρεοειδικές και γενικές ορμόνες, τυχών διατροφικές ελλείψεις, να αποκλειστούν διατροφικές ευαισθησίες.

Έπειτα είναι σημαντική η διαχείριση του άγχους!

Ο ψυχολόγος Δρ. Ρόλφ Μέρκλ μας δίνει κάποιες πρακτικές εισηγήσεις για την διαχείριση του άγχους:

• Οι εργασιακές απαιτήσεις είναι σαν τον καιρό. Δεν μπορούμε να τις επηρεάσουμε όπως δεν μπορούμε να επηρεάσουμε τον καιρό. Οι αρνητικές σκέψεις σίγουρα δεν βοηθάνε. Προσπαθήστε να κάνετε πρώτα καθησυχαστικές σκέψεις όπως: «Πάρε βαθιά ανάσα», «Ηρέμησε», «Σιγά-σιγά». Τέτοιες «συζητήσεις» με τον εαυτό μας συχνά μας βοηθάνε να προλαμβάνουμε το άγχος και τις κρίσεις πανικού.
• Η στάση μας απέναντι στον χρόνο δηλαδή διαλείμματα, ώρες αναμονής και καθυστερήσεις. Πολλά άτομα νιώθουν άβολα την ώρα των διαλειμμάτων. Μερικοί μάλιστα νιώθουν ενοχικά. Νιώθουν ότι «χάνουν χρόνο» ή ότι είναι μη-παραγωγικοί. Βασικό όμως είναι να δίνουμε χρόνο στον εαυτό μας να ξεκουραστεί και να επανέλθει σε ψυχική ηρεμία. Γιατί να μην δούμε την ώρα αναμονής ως ευκαιρία να ακούσουμε λίγη μουσική, να σχεδιάσουμε το επόμενο Σαββατοκύριακο, να αναπολήσουμε όμορφες στιγμές;
• Το άγχος επέρχεται όταν έχουμε την αίσθηση ότι χάνουμε τον έλεγχο και αυξάνουμε την απαίτηση από τον εαυτό μας να συνεχίσει να κρατάει τον έλεγχο ενώ δεν μπορεί να διαχειριστεί την κατάσταση. Όσο περισσότερο νιώθουμε θύμα αντί θύτης, τόσο αυξάνεται το άγχος. Δεν ρίχνουμε το φταίξιμο σε άλλους, αλλά βάζουμε εμάς στον επίκεντρο, μαθαίνοντας να διαχειριζόμαστε την κατάσταση και όχι υπομένοντας την παθητικά. Μπορούμε να το κάνουμε αυτό με το να θέτουμε κάποια ερωτήματα στον εαυτό μας, όπως για παράδειγμα:
• Μήπως είμαι τελειομανής;
• Μήπως φοβάμαι να αρνηθώ ευγενικά κάποιες ευθύνες από φόβο να με κριτικάρουν;
• Μπορώ να αφήσω περισσότερο χρόνο ανάμεσα στα ραντεβού μου για να προλαβαίνω και να μην αγχώνομαι;
• Μπορώ να κλείνω πιο τακτικά το κινητό τηλέφωνο, ώστε να μη με καλούν συνεχώς για θέματα εργασίας, την ώρα που εγώ έχω προγραμματίσει να ξεκουραστώ;

Οι ερωτήσεις αυτές στρέφουν την οπτική γωνία των θεμάτων που προκαλούν άγχος σε εμάς και μας βοηθούν να βελτιωθούμε.  ΄

Ένα άλλο βασικό θέμα που βοηθάει στη διαχείριση του άγχους είναι το να μιλάμε για το άγχος μας. Ιδιαίτερα ωφέλιμο είναι σε άτομα που μας καταλαβαίνουν όπως για παράδειγμα τα άτομα που έχουν παρόμοια πάθηση. Μοιραστείτε την εμπειρία σας στο forum του hashimoto.gr.

Άρθρο: Aνθή Αντωνίου, hashimotaki